กีฬาวอลเล่ย์บอล ประวัติ กติกา ประโยชน์และตำแหน่งลิเบอร์โร่
กีฬาที่เป็นกระแสอย่างมากในประเทศไทยราวๆ 5-6 ปีหลังมานี้คือกีฬาวอลเล่ย์บอล เนื่องจากทีมวอลเล่ย์บอลสาวไทยสามารถทำผลงานได้อย่างน่าประทับใจจนได้รับความนิยมไปทั่วประเทศ ทำให้คนจำนวนมากสนใจหันมาเล่นกีฬาประเภทนี้มากขึ้น เด็กๆ สนใจพร้อมอยากเรียนรู้การเป็นนักวอลเล่ย์บอลเก่งๆ แบบบรรดาผู้เล่นทีมชาติเยอะขึ้นด้วย อีกทั้งนักกีฬาหลายๆ คนก็มีโอกาสไปเล่นยังสโมสรต่างประเทศเพื่อสร้างรายได้สร้างอาชีพให้กับตนเองได้อีกเพียบเลยทีเดียว
ประวัติกีฬาวอลเล่ย์บอล
กีฬาวอลเล่ย์บอลกำเนิดขึ้นครั้งแรกของโลกเมื่อปี 2438 จากนายวิลเลี่ยม จี. มอร์แกน ดำรงหน้าที่เป็นผู้อำนวยการฝ่ายพลศึกษาของสมาคมวายเอ็มซีเอ สหรัฐฯ เขาต้องการให้เกิดกีฬาสำหรับเล่นในช่วงหน้าหนาวเพื่อเล่นได้ในร่ม ไม่ต้องออกไปกลางแจ้งยามหิมะตก อีกทั้งยังช่วยให้เกิดการออกกำลังกายกับทุกคนอีกด้วย เขามีไอเดียนี้ขึ้นมาระหว่างที่ตนเองกำลังนั่งดูเทนนิส พร้อมนำเอาตาข่ายกลางจากสนามเป็นเทนนิสมาเป็นอุปกรณ์สำหรับกีฬาของเขา เลือกใช้ยางในลูกบาสเกตบอลมาเป็นลูกบอล แต่ตอนนั้นยางมันเบาเกินทำให้เปลี่ยนมาใช้ลูกบาสเกตบอลแต่ก็หนักเกินไปอีก นั่นทำให้เขาสั่งทำลูกบอลขึ้นมาใหม่แล้วตั้งชื่อกีฬาประเภทนี้ว่า มินโทเนตต์ (Mintonette) ก่อนจะเปลี่ยนชื่อเป็นวอลเล่ย์บอลเพราะคำแนะนำของ ศ. อัลเฟรด ที เฮลสเตต ระหว่างงานชุมนุมสัมมนาผู้นำทางพลศึกษาของมหาวิทยาลัยสปริงฟิลด์ เมื่อปี 2439 ทำให้กีฬาชนิดนี้ค่อยๆ ได้รับความนิยมมากขึ้นจนโด่งดังกระทั่งทุกวันนี้
กติกาพื้นฐานวอลเล่ย์บอล
- สนามรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า กว้าง 9 เมตร ยาว 12 เมตร เป็นพื้นไม้หรือพื้นปูน แบบเรียบ ไม่มีสิ่งใดๆกีดขวาง เส้นรอบสนามกว้าง 5 ม. สีอ่อนตัดกับพื้นสนาม เห็นชัดเจน เส้นแบ่งเชตกลางสนามอยู่ใต้ตาข่ายหรือตรงเสาตาข่ายพอดี
- เวลาลงทำการแข่งขันจะลงได้ฝั่งละ 6 คน แบ่งตำแหน่งเป็นยืนหน้า 3 คน ยืนหลัง 3 คน คนที่ถูกเปลี่ยนตัวออกไปแล้วสามรถเปลี่ยนกลับเข้ามาได้เรื่อยๆ
- ผู้เล่นยืนตำแหน่งขวาหลังจะเป็นคนเสิร์ฟ ตอนเสิร์ฟต้องยืนหลังเส้นออกหลังห้ามทับเส้นก่อนปล่อยบอลออกจากมือ จากนั้นจะสลับโดยการเวียนขวา รอฟังสัญญาณนกหวีดก่อนเสิร์ฟและต้องภายในเวลา 5 วินาที ฝ่ายเสิร์ฟคือฝ่ายที่ได้คะแนนแต้มก่อนหน้า
- เมื่อลูกข้ามแดนมายังเขตตนเองจะเล่นจังหวะบอลได้ไม่เกิน 3 ครั้ง การบล็อกสามารถกระโดดขึ้นบล็อกหน้าเนตได้ แต่ส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกายห้ามล้ำแดนเลยไปฝ่ายตรงข้ามเด็ดขาด
- การขอเวลานอก 1 เซต ทำได้ 2 ครั้ง ครั้งละ 30 วินาที
- เมื่อการแข่งขันจบ 1 เซต จะมีการเปลี่ยนฝั่ง
- กรณีการนับคะแนนปกติแล้วจะต้องเล่นกัน 3 ใน 5 เซต เซตหนึ่งเล่นกันไม่เกิน 25 แต้ม คือใครได้ 25 ก่อนชนะ ยกเว้นกรณีที่เล่นไปแล้วจนถึง 24-24 เท่ากันต้องมีการ Deuce เกิดขึ้น โดยอีกฝ่ายต้องเอาชะได้เกิน 2 แต้มจึงจะชนะเซตนั้น เช่น 26-24 คะแนน, 30-32 แต้ม เป็นต้น
ประโยชน์ของการเล่นวอลเล่ย์บอล
- ช่วยให้มีสุขภาพร่างกายแข็งแรงจากการออกกำลังกายในทุกสัดส่วน ไม่ป่วยเป็นโรคต่างๆ ได้ง่าย
- ช่วยเพิ่มระดับความสูงของร่างกาย โดยเฉพาบรรดาเด็กที่อยากตัวสูงเพราะการล่นกีฬาประเภทนี้มีการยืดตัวอยู่เสมอ เนื่องจากต้องกระโดดบ่อยครั้ง
- สร้างอาชีพ สร้างชื่อเสียงให้กับคนเล่นได้ ดังจะเห็นจากนักวอลเล่ย์บอลไทยหลายคนมีชื่อเสียงโด่งดัง และได้รับการทาบทามให้ไปเล่นในลีกต่างประเทศก็ช่วยสร้างรายได้ให้กับนักกีฬาอีกทางหนึ่งด้วย
- ฝึกความสามัคคี รู้จักการแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าได้อย่างยอดเยี่ยม เพราะเร็วของการเล่นทำให้ต้องตัดสินใจให้เล่นพร้อมเล่นร่วมกับเพื่อนคนอื่นๆ ในทีม
ตำแหน่งลิเบอร์โร่
คนที่ดูวอลเล่ย์บอลมือใหม่อาจสงสัยว่าทำไมในสนามมักมีคนหนึ่งที่แต่งตัวประหลาดกว่าเขาเพื่อน ตัวก็ไม่ได้สูงแต่ได้ลงสนามเพราะอะไร คำตอบคือ คนตำแหน่งนี้จะมีหน้าที่คอยเก็บกวาดการเล่นต่างๆ ที่คล้ายแนวรับของเกมการแข่งขันฟุตบอล พูดง่ายคือเป็นตำแหน่งตัวรับอิสระ ต้องมีทักษะในการเล่นสูงมากเนื่องจากการงัดลูกทีเสียขึ้นมาแต่ละลูกให้เล่นได้ไม่ใช้งานง่าย คนมีพื้นฐานแน่นแต่ตัวเล็กจะได้เปรียบด้านความรวดเร็วสุดๆ